هدف از راه‌اندازی گلخانه این است که گرمای خورشید را به دام انداخته و با ایجاد یک آب و هوای گرم در محیط، به باغداران اجازه دهد تا فصل رشد گیاهان خود را در زمستان نیز تمدید کنند. بهترین راه برای به حداکثر رساندن انرژی خورشیدی، جهت‌یابی گلخانه به سمت جنوب در نیمکره شمالی و به سمت شمال در نیمکره جنوبی است.
نکات مهم برای راه‌اندازی گلخانه
برای راه‌اندازی گلخانه بهتر است این موارد را رعایت کنید:
- جهت‌گیری مناسب
- شرایط گلخانه را ارزیابی کنید
- به درختان بلند در اطراف گلخانه توجه داشته باشید
- ایجاد فضای تنفس در گلخانه
- دسترسی به امکانات اولیه
- بادهای سرد
- بخش‌های ورودی
- مواد ساخت
در ادامه هر یک از موارد فوق را توضیح خواهیم داد.
۱. جهت‌گیری مناسب
یک گلخانه که مستقیماً به سمت جنوب جهت‌دهی می‌شود، حداکثر میزان نور خورشید را دریافت می‌کند. این عامل در آب و هوای سرد از اهمیت بیشتری برخوردار است و حتی ممکن است در محیط‌های گرمسیری که گرمای بیش از حد وجود دارد، با مشکل کمتری مواجه باشید.
برای بسیاری از افرادی که مایل به راه‌اندازی گلخانه هستند این سوال پیش می‌آید که کدام سمت برای این کار مناسب‌تر خواهد بود؟
اگر می‌خواهید گیاهان خود را در تمام طول سال از جمله زمستان پرورش دهید، اطمینان حاصل کنید که خط الراس پشت بام به سمت شرق – غرب جریان داشته باشد تا در تاریک‌ترین ماه‌های سال نیز نور کافی به سمت گلخانه بتابد. با این حال اگر قصد دارید از گلخانه خود در بهار و تابستان استفاده کنید، بهتر است این خط الراس از سمت شمال به جنوب ادامه پیدا کند تا هر دو سمت گلخانه میزان نور مساوی دریافت کنند. ب
رای گلخانه‌های کوچک‌تر بهترین حالت قرارگیری آن در سمت شمال به جنوب خواهد بود.
قبل از راه‌اندازی سازه‌های گلخانه‌ای بهتر است با افرادی که در این زمینه از تخصص کافی برخوردار هستند و منطقه را به خوبی می‌شناسند صحبت کنید تا درباره وضعیت ایده‌آل برای شرایط خود مشاوره بگیرید.
۲. شرایط گلخانه را ارزیابی کنید
هر باغ دارای آب و هوا و مجموعه‌ای از شرایط مخصوص به موقعیتی است که در آن قرار گرفته است.
برای اینکه بهترین فرصت را برای رشد در اختیار گیاهان و نهال‌ها قرار دهید، بهتر است که باغ را در مکانی تنظیم کنید که مقدار زیادی از نور طبیعی آفتاب وجود داشته باشد و از باد شدید و یخ‌زدگی آن محافظت شود. همچنین می‌توانید آن را به اتوماسیون گلخانه مجهز کنید.
هنگام انتخاب یک پروژه به یاد داشته باشید که هوای گرم بالا می‌رود و هوای سرد در بخش‌های پایین باقی می‌ماند.
بنابراین توجه به شیوه راه‌اندازی گلخانه می‌تواند از یخ‌زدگی بیش از حد آن جلوگیری کند.
برخی از باغ‌ها به علت زهکشی ضعیف و کمبود نور آفتاب شامل بخش‌هایی هستند که گیاهان در آن قادر به رشد نخواهند بود. از قرار دادن گلخانه در چنین موقعیت‌هایی جلوگیری کنید.
از طرف دیگر اگر قصد استفاده از کیسه‌های رشد، گلدان و یا بستر‌های حاوی کمپوست را دارید این موضوع از اهمیت کمتری برخوردار است. مزیت رشد گیاهان در گلخانه زیاد است و برای صاحب گلخانه سود زیادی به همراه دارد.
۳. به درختان بلند در اطراف گلخانه توجه داشته باشید
ایده خوبی نیست که گلخانه را در میان درختان بلند قرار دهید، زیرا آن‌ها میزان نور خورشید که قرار است به گیاهان شما بتابد را کاهش می‌دهند.
زمانی که شیشه‌ها کثیف می‌شوند این مشکل بیشتر به چشم می‌آید. شرایط می‌تواند در هوای بد و در هنگام وزش باد شدید بدتر شود زیرا ممکن است شاخه‌ها باعث شکستن شیشه‌های گلخانه شوند. با این وجود زمانی که از دیوارهای بلند، پرچین‌ها و درختان به عنوان بادگیر استفاده کنید این روش می‌تواند مفید باشد. البته به آن شرط که مسافت مناسبی برای تامین سرپناه بدون مسدود کردن نور وجود داشته باشد.
وزش باد شدید می‌تواند درجه حرارت گلخانه را به شدت کاهش دهد، بنابراین یک مانع موثر باعث گرم نگه داشتن گیاهان می‌شود و از آسیب‌های باد در هنگام طوفان جلوگیری می‌کند.
۴. ایجاد فضای تنفس در گلخانه
پناه گرفتن گلخانه از بادهای سرد باعث گرم‌تر شدن محیط داخل خواهد شد.
در پایان لازم است اطمینان بیاید که در فاصله حداقل یک متر از فضای محیط بیرونی، هوا در جریان است. لازم است به صورت مرتب محیط داخلی و خارجی را بررسی کرده و شیشه‌های گلخانه را تمیز کنید. این روش‌ها به تنفس بهتر گیاهان منجر خواهد شد.
۵. دسترسی به امکانات اولیه
اگرچه ممکن است یک مکان مناسب برای ساخت گلخانه در انتهای یک باغ بزرگ داشته باشید، با این حال بهتر است آن را در مکانی احداث کنید که امکانات اولیه برای آن در دسترس باشد.
اگر مکان مناسبی را برای در اختیار گرفتن امکانات رفاهی ندارید، همواره می‌توانید از روش‌های آسان برای صرفهجویی در مصرف آب گلخانه استفاده کنید.
علاوه بر آبیاری قطره‌ای، جمع‌آوری آب باران می‌تواند برای آبیاری گیاهان به شما کمک کند. علاوه بر آن استفاده از انرژی خورشید به جای وسایل برقی به تنظیم درجه حرارت محیط داخلی گلخانه کمک می‌کند.
۶. بادهای سرد
گلخانه‌هایی که در معرض بادهای سرد قرار دارند، برای حفظ گرما با مشکلات بیشتری دست و پنجه نرم می‌کنند.
راه‌اندازی گلخانه در قسمت جنوبی ساختمان یکی از بهترین راه‌های حفظ آن در برابر بادهای شمالی است.
ساخت بادگیرها و یا کاشت پرچین در اطراف گلخانه که در معرض سرمای بیشتری قرار دارد، می‌تواند موثر واقع شود.
۷. بخش‌های ورودی
بهتر است درب گلخانه در اطراف قرار گیرد، به این دلیل که از بادهای غالب دور باشد.
این کار باعث می‌شود تا ورود و خروج هوا کنترل شود. بهتر است تمام شکاف‌ها و درزهای موجود در کنار درب‌ها را بپوشانید تا خروج هوا را به حداقل برسانید.
۸. مواد ساخت
بسیاری از گلخانه‌ها وجود دارند که کاملاً از پیش ساخته شده محسوب می‌شوند و توسط چارچوب‌های چوبی یا فلزی پشتیبانی می‌شوند.
ساختن دیوار جنوبی از شیشه یا آجر و بتن می‌تواند راندمان کار را افزایش دهد.
این امر باعث می‌شود گلخانه در طول روز گرما را در درون خود جذب کرده و در طول شب آن را آزاد کند. به کمک این روش درجه حرارت یکنواخت‌تری را برای گیاهان در طول روز فراهم می‌کنید.
به طور کلی احداث یک گلخانه هوشمند در یک مکان مناسب نیاز به دانش و اطلاعات تخصصی دارد.
بنابراین می‌توانید برای این کار از کارشناسان و مهندسان فعال در این زمینه کمک بگیرید. گلخانه می‌تواند یک مکان عالی برای لذت بردن شما و خانواده‌تان محسوب شود، بنابراین سرمایه‌گذاری بر روی آن یک انتخاب عاقلانه خواهد بود.
