یکی از موضوعاتی که امروزه مطرح می‌باشد استفاده از لوازم و امکاناتی است که در عصر حاضر در اختیار ما قرار داده شده است.
انسان‌ها از دیرباز تا کنون به دنبال راه‌هایی برای راحتی زندگی خود بودند و در تلاش بودند که بتوانند نیازهای اولیه زندگی خود را مانند خوراک، پوشاک و مسکن را به نحوی آسانتر تهیه نمایند که در این بین برای تهیه خوراک، به کشاورزی و شکار می‌پرداختند.
استفاده از گیاهان متفاوت برای خورد و خوراک قدمت دیرینه دارد، اگر بخواهیم تاریخچه کشاورزی را توضیح بدهیم احتمالاً ساعت‌ها و یا حتی روزها زمان نیاز داشته باشیم اما به صورت خلاصه می‌توان این چنین گفت که در گذشته انسان‌های اولیه ابتدا از گوشت خام و میوه و برگ درختان استفاده می‌کردند و رفته رفته و با گذشت زمان متوجه شدند که برخی از گیاهان را مانند برنج و گندم می‌توانند اهلی کنند و در مقیاس بزرگ بکارند.
آن‌ها با استفاده از کاشت گیاهان و اهلی کردن آن‌ها در مقیاس بزرگ توانستند علاوه بر نیازهای خود مازاد نیاز را نیز برداشت کرده و بتوانند آن را ذخیره کنند و همین ظرفیت سازی شروعی برای مرزکشی بین زمین‌های کشاورزی بود و توانست مردم را از جایی به جای دیگر بکشاند، برای اینکه بتوانند راحت‌تر، کشاورزی کنند و در زمین‌های حاصلخیز بذرهای خود را بکارند.
در این بین تا حدود ۱۰۰ سال پیش کشاورزی به روش سنتی ادامه داشت گرچه ماشین‌آلات کشاورزی پیشرفته شد و تغییرات زیادی کرد اما در خود اصل کشاورزی تغییری ایجاد نشد اما با گذشت سالیان دراز و کمبود منابع طبیعی مانند آب و زمین‌های حاصلخیز انسان‌ها به دنبال کشف راه‌های جایگزین برای کشت گیاهان خود بودند تا جایی که توانستند کشت بدون خاک را پدید آورند.کشت هیدروپونیک برای برخی از گیاهان مانند خیار مناسب نمی‌باشد اما می‌تواند برای بسیاری از گیاهان مانند گندم و جو بسیار مناسب باشد.
کشت هیدروپونیک روشی است که در آن بدون خاک می‌توان گیاهان را رشد داد با استفاده از این روش محصولات را می‌توان در مقیاس بزرگتر تولید کرد و از آن‌ها بهره مند شد. برای کشت هیدروپونیک به اتوماسیون گلخانه هیدروپونیک نیاز داریم.
انواع روش‌های کشت هیدروپونیک
حال به این نکته می‌رسیم که آیا کشت هیدروپونیک تنها به یک نوع بسنده می‌کند یا دارای انواعی است که بهتر است بگویم، کشت هیدروپونیک دارای انواعی است که شامل موارد زیر است.
- کشت در محلول غیر متحرک
- کشت در ماده جامد یا مدار باز
- کشت در ماده جامد یا مدار بسته
- کشت در مه
در ادامه هر یک از موارد فوق را بررسی خواهیم کرد.
۱. کشت در محلول غیر متحرک
این روش یکی از روش‌های اولیه برای کشت هیدروپونیک بود در این روش که حدود ۱۰ سال پیش، کشف شد، جعبه‌ای را طراحی کرده بودند که در آن محلول مواد غذایی را قرار داده داشت و قسمتی از جعبه را آزاد گذاشته بودند و روی آن را با توری پوشاندند و روی توری‌ها، بذرهای مورد نظر خود را ریخته بود که با استفاده از آب و دمای مناسب توانست بذرها را به مرحله جوانه زدن برساند.
رفته رفته بذرها ریشه‌های خود را به سمت محلول مواد غذایی می‌کشانند تا با استفاده از آن بتوانند تغذیه کرده و رشد نمایند، این روش در ابتدا می‌تواند بسیار جذاب به نظر برسد اما با گذشت زمان متوجه شدند که پوسیدگی در ریشه‌ها به وجود می‌آید علاوه بر آن ریشه‌ها می‌توانند گیاهان را رو به نابودی بکشانند.
۲. کشت در ماده جامد یا مدار باز
این روش مانند کشت در خاک می‌باشد اما به جای خاک از مواد ساده مانند شن و ماسه استفاده می‌شود.
در این روش آب و مواد غذایی از بالا به گیاه داده می‌شود و بعد از جذب از طرف دیگر خارج شده و دیگر قابل استفاده نمی‌باشد در مورد این روش می‌توان گفت بدتر از روش‌های سنتی است به همین دلیل ادامه پیدا نکرد. گلخانه هوشمند هیدروپونیک تحول چشمگیری در تولید و پرورش سایر محصولات ایجاد کرده است.
۳. کشت در ماده جامد یا مدار بسته
در این روش کشت هیدروپونیک مانند روش قبل عمل می‌شود اما در اینجا کشت بسته است، مدار به معنی جریان آب می‌باشد در قسمت پیشین و در روش قبل به دلیل باز بودن مدار، آب از یک نقطه وارد از نقطه دیگر خارج می‌شد که این دلیل هدر رفت آب‌های زیادی بود اما در روش آخر که مداربسته نام داشت، هدر رفت آب کمتر شد و از این نظر برای افرادی که بهای زیادی برای آب پرداخت می‌کردند، بهتر بود و هزینه‌های آن‌ها را کاهش می‌داد.
بنابراین می‌توان گفت که با استفاده از پمپ‌هایی که آب خارج شده از ریشه گیاه را دوباره به گیاه و یا گیاهان دیگر بر می‌گرداند، می‌توان از هدر رفت آب جلوگیری کرد که این روش برای زمانی که با محدودیت اراضی و آبیاری رو به رو هستیم می‌تواند بسیار مهم باشد و از اهمیت بیشتری برخوردار می‌شود.
لذا با استفاده از این روش می‌توان در زمین غیر کشاورزی، به کشت گیاهان پرداخت مانند همان کاری که در گلخانه انجام می‌شود.
یکی دیگر از موارد استفاده از این روش تولید برخی از محصولات خاص می‌باشد، در برخی از موارد امکان دارد که با استفاده از تغییرات ژنتیکی محصول جدید را تولید کرده باشید که در این صورت با استفاده از گلخانه می‌توانید به پرورش و رشد آن بپردازید و با استفاده از این روش محصول خاص خود را می‌توانید در مقیاس انبوه تولید و استفاده کنید. استفاده از هر یک از روش‌های کشت هیدروپونیک بر روی هزینه احداث گلخانه تاثیر می‌گذارد.
از جمله مزایای این روش کنترل محیط از عناصر غذایی است که می‌توان با استفاده از فرمول‌های متفاوت در دوره‌های مورد نیاز هر گیاه، مواد مغذی مورد نیاز را به آن رساند.
۴. کشت در مه
از این روش کشت هیدروپونیک به صورتی استفاده می‌شود که آن را در محلول مخصوص قرار می‌دهند و سپس به وسیله آب پاش به آن‌ها آب می‌دهند و مواد محلول را به وسیله آب پاش به گیاه می‌رسانند و مورد استفاده قرار می‌دهند.
این روش ابتدا در ایتالیا رونق گرفت و به اصطلاح می‌توان گفت با استفاده از باران پودر شده گیاهان را تغذیه می‌کرد مشکلاتی که این روش داشت مانند مشکلات روش اول که همان پوسیدگی و آویزان بودن ریشه‌ها بود اما موارد دیگری مانند مشکلات بیولوژیک را در ریشه‌ها و گیاهان ایجاد می‌کنند.
