چرا باید محلول پاشی کنیم؟
- گاهی اوقات گیاه نیاز فوری به عنصر یا عناصر غذایی جهت رفع کمبود آن دارد.
- شرایط خاک از لحاظ ph (اسیدی یا قلیایی بودن خاک)، رطوبت کم یا زیاد و دما بالا یا پایین و … مناسب نباشد.
- عناصر غذایی از دسترس ریشه خارج می شود.
- گیاه توانایی جذب عناصر غذایی را از طریق ریشه ندارد.
در مواقعی که حالت های بالا رخ می دهد بهتر است محلول پاشی انجام شود.
به عنوان مثال با وجود اینکه میزان کلسیم در خاک زیاد است اما کمبود آن در بسیاری از گیاهان مشاهده میشود. به دلیل اینکه عنصر کلسیم بزرگ است و تحرک آن درون اندام های گیاه بسیار کم و جذب آن از ریشه مشکل است. اما اگر همین عنصر به صورت کمپلکس (کلات) با اسید آمینه ها باشد (کود اسید آمینه دار)، اسید آمینه مانند چنگک عنصر کلسیم را می گیرد و بدون آسیب به غشای سلولی آن را وارد فضای داخل سلول می کند و کمبود گیاه را برطرف می کند. در نتیجه توصیه می شود کلسیم به صورت محلول پاشی بروی برگ و میوه صورت پذیرد.
چه زمانی محلول‌پاشی ایده خوبی نیست؟
برای همه گیاهان، راه اصلی جذب مواد مغذی از طریق ریشه است. برگ‌ها دارای کوتیکول مومی هستند که در واقع ورود آب، مواد مغذی و سایر مواد به گیاه را محدود می‌کند. به میزان محدودی مواد مغذی اعمال شده به برگ‌ها می‌توانند توسط گیاه جذب و استفاده شوند، اما برای مواد مغذی اصلی (نیتروژن، فسفر، پتاسیم) مقدار جذب‌شده در هر زمان نسبت به نیاز گیاه کم است. این بدان معناست که استفاده از محلول پاشی تنها بخش کمی از نیاز گیاه به این سه ماده مغذی را تأمین می‌کند، بنابراین محلول‌پاشی فقط باید به عنوان یک مکمل در کنار استفاده منظم از کودهای پودری جهت تامین این عناصر در نظر گرفته شود.
اگر گیاه از قبل مقدار زیادی نیتروژن، فسفر و پتاسیم داشته باشد، محلول پاشی هیچ اثر مفیدی نخواهد داشت. در حقیقت، اگر غلظت مواد مغذی در محلول پاشی خیلی زیاد باشد، در این صورت می‌تواند به برگ آسیب برساند و در موارد شدید باعث از بین رفتن گیاه شود.
در اینجا محاسبه‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد دریافت مقادیر مورد نیاز مواد مغذی اصلی توسط گیاهان از طریق محلول پاشی دشوار است: برای یک باغ سبزیجات، توصیه معمول برای نیتروژن ۵ گرم در هر مترمربع از سطح باغ است. کود محلول ۲۰-۲۰-۲۰ با میزان توصیه شده یک قاشق غذاخوری کود در هر ۴ لیتر آب می‌باشد. این مقدار ۳۴۰ گرم کود برای استفاده از ۵ گرم نیتروژن برای هر مترمربع مصرف خواهد کرد. وزن یک قاشق غذاخوری کود حدود ۱۰ گرم است، بنابراین برای تأمین مقدار مناسب نیتروژن حدود ۳۴ قاشق غذاخوری کود (محلول در ۱۲۸ لیتر آب) لازم است. این مقدار آب حدود ۱٫۵ سانتی‌متر آب را به ۹٫۲ مترمربع می‌رساند. ممکن است تا زمانی که لایه‌های رطوبت پوشش‌دهنده سطح برگ را بررسی نکنید زیاد به نظر نرسد. برای پوشاندن کامل شاخ و برگ گیاه فقط کسری بسیار کم از ۱٫۵ سانتی‌متر آب لازم است، به ویژه هنگامی که گیاهان کوچک هستند (گیاهان زمانی که هنوز کوچک هستند، واقعاً به مواد مغذی نیاز دارند). حتی اگر ما امکان افزایش بهره‌وری از مواد مغذی با محلول پاشی در مقابل کود جامد را داشته باشیم، تدارک همه برنامه‌های محلول پاشی مورد نیاز برای رساندن به موقع نیتروژن کافی غیرممکن خواهد بود.
لازم است بین محلول پاشی کود بر روی برگ گیاهان و کاربرد عناصر غذایی محلول به صورت مایع در جایی که اکثر عناصر غذایی توسط گیاهان بوسیله ریشه‌ها از خاک جذب میشود، تمایز قایل شد.
هنگامی که کود مایع بر روی شاخ و برگ پاشیده میشود، برخی مواد مغذی از طریق برگ و نور جذب می‌شوند، استفاده مکرر از آن معنای واقعی محلول پاشی کود بر روی برگ گیاهان است. با این حال، با محلول پاشی بیشتر، رواناب قابل توجهی از شاخ و برگ گیاهان ایجاد میشود و کود مایع خاک را خیس می‌کند. در این حالت مقداری جذب مواد مغذی از طریق برگ وجود دارد، اما بیشتر مواد مغذی مورد استفاده گیاه توسط ریشه جذب میشود.
از نظر گیاه، این اساساً همان فرآیندی است که هنگام افزودن کود خشک به خاک اتفاق می‌افتد. اگرچه هزینه آن نسبت به مصرف کود خشک بیشتر و زمانبرتر خواهد بود، اما تأمین نیاز به ازت گیاه در مسئله فوق با استفاده از ۱٫۵ سانتی‌متر کود مایع در یک سری برنامه‌ها عملی است. فسفر و پتاسیم، در اکثر خاک‌ها تا محل مصرفشان بسیار کم حرکت می‌کنند، بنابراین بهتر است قبل از کاشت آنها را در خاک قرار دهید تا مطمین شوید در منطقه ریشه گیاه قرار دارند.
